Komplo kelimesinin tam karşılığı tertiplemek. Sözlükte komplonun izahı “bir kimse veya bir kuruluşa karşı alınan ve toplu halde gizlice uygulanan karar” diye açıklanıyor. Komplo teorileri üzerine uluslararası ilişkilerde geniş bir literatür var. Komplo teorileri üzerine çalışmalar yapan düşünce kuruluşları da vakıadır.
Komplo teorileri, belli bir stratejik hedef için çok adımlı taktiklerin planlanarak topluca yürürlüğe konulmasıdır. Belirlenmiş bir hedefe ulaşmak için yapılan plan programın icra edilmesidir.
Geçenlerde Ulaş Barış “Film Nedir?” başlıklı yazısında Nisan 2015 cumhurbaşkanlığı seçimleri ile ilgili bir komplo teorisi ortaya attı. Birkaç güncel ilave maksadıyla bir komplo teorisinin hezimete uğraması durumunda tersine çevrilmesi ile ortaya çıkan bir yeni komplo teorisini irdelemekte yarar var.
29 Haziran 2014 yerel seçimleriyle Nisan 2015 cumhurbaşkanlığı seçimleri arasında 10 ay var. Nisan 2015 için siyasal alanın tasnif ve tanzimi çalışmaları açısından yerel seçimler ana kırılma noktalarından birini teşkil etti.
Hasan Sertoğlu’nun UBP’nin Lefkoşa Türk Belediye Başkanı adaylığından vazgeçmek durumunda nasıl kaldığı bir sır değil. Hangi çevrelerle ters düştüğü, aleyhindeki kampanyanın kimler tarafından yürütüldüğü henüz unutulacak kadar eskimedi.
Bir komplo teorisine göre Akıncı’nın Harmancı’nın başarısıyla adaylık motivasyonunun artacağı değerlendirmesinden hareketle hedef, bir adayın ilk turda aradan sıyrılıp kazanması için zemini verimli hale getirilecekti.
Sertoğlu’nun UBP adayı olması, UBP’nin Lefkoşa’da kazanması ihtimalini mümkün kılabilirdi. Sertoğlu devre dışı bırakılarak neredeyse son dakikada, CTP geçmişi olan bir adayla seçime girildi. UBP’nin seçimi kazanmaması garantilendi.
İbre Harmacı’dan yanaydı ve o ibrenin doğal seyrine olumsuz bir müdahalede bulunulmamış olundu.
Hedef seçimi kazanmak değil, Akıncı’nın tereddütlerinin ortadan kalkmasına uygun sonucun kendiliğinden oluşmasına engel olmamaktı.
UBP Lefkoşa’yı kaybetti ama Nisan 2015 için CTP’nin adayı ile birbirini yerken avuç ovuşturularak izlenecek ikinci bir adayın motivasyonu kırılmadı.
Kaybedilen seçime rağmen somut kazanım,
“birbirlerin yesinler ilk turda aradan sıyrılalım”
ikliminin tesis edilmesi oldu.
Komplo teorisinin bir diğer ekseni CTP’nin dinamikleriyle ilgiliydi. Siber’in adaylığı CTP tabanında “DP kurucusu ve orjinal CTP’li değil” algısı kışkırtılarak yerel seçim hezimeti eşliğindeki iç çekişmeler eşliğinde parti bütünlüğü kırılacaktı. Böylelikle geleneksel olarak birbirini yemesi adeti olan iki gelenek çarpışırken, CTP de içten içe kendi kendini yiyecekti.
Siber ve Akıncı kendi kendilerini tertipleyecek, üstüne üstlük CTP öfkeler ve intikam duygularıyla kendi kendini de tertipleyecek, böylelikle
“ilk turda aradan sıyrılma stratejisi”
otomatik olarak çalışacaktı!
Birbiri ardına yaptırılan anketlerde ilk turdan kazanma ihtimalini destekleyen tek bir sonuç bile alınamadı. Anketlerdeki trend, geleneksel kritik koz “Rumlar topraklarımızı ister” harita simsarlığı korkusuyla da değişmedi. Alan çalışması devam ederken ortaya çıkan harita ile yayılmaya çalışılan korkudan beklenen geleneksel sonuç, “bir çakıl taşı vermeyiz” repliğinin doğal aktörünün kamuoyu desteğinin artmasıydı.
UBP Genel Başkanı Özgürgün, Rum tarafının müzakerelerde masaya bir harita koyduğunu ve tarih boyunca hep Türk köyü olmuş aralarında Doğancı’nın da bulunduğu köyleri istediğini belirterek, “Bu mümkün mü? Dimdik duruyoruz ve bizi ezip geçmeden bunları alamazlar” dedi. (5 Kasım 2011)
Anketlerdeki trend ilk turda kazanma ihtimalinin giderek imkansızlaştığını gösterdikçe adaylık açıklaması sürekli ertelendi.
İlk turdan kazanma komplo teorisi çöktü. Ama komplo teorileri çok katmanlı ve çok boyutludur. Her durum için alternatif planlar kurgulanır.
Şimdi Akıncı’ya Harmancı üzerinden vurularak ilk senaryo tersine çevrilmeye çalışılıyor.
Senaryonun terse çevrilmesi uygulamaları sosyal medyada başladı, ödenekli kalemler ve tahsisatlı gazetelerde devam edecek.
Hesaba katılmayan bir unsur var ki, siyasetteki hiçbir ihanet karşılıksız kalmaz. İskele, Mağusa, Alsancak, Girne, Lefkoşa başta olmak üzere Nisan 2015’te ilk turdan aradan sıyrılmak için tanzim edilen siyasal alanın tertiplenen mağdurları da boş durmuyor. Meselenin o tarafı da anketlere yansımayan yeni sürprizlere gebe.
İlk turda aradan sıyrılıp kazanma stratejisine göre ilerleyen Eroğlu’nun, aday olup olmayacağını açıklaması merak konusu olmaktan çıkalı çok oldu. Asıl merak konusu ilk turda aradan sıyrılma stratejisini yine aynı tahlil ve analizlerle nasıl revize edeceği. Bir de sağı birleştirme misyonunu kime emanet edeceği…